جایگاه صبر در منظومۀ فکری نجم دایه
Authors
Abstract:
چکیده: برای شناخت و فهم هر منظومۀ فکری گریزی از کشف دالهای مرکزی و دقیقههای پیرامون آن نیست؛ زیرا دالهای مرکزی مثل ثوابت نجومی موجب انسجام و چفت و بست عناصر و اجزای مختلف آن میشود. در جستار حاضر صبر را که از مضامین اصلی و پرتکرار زندگانی بشری و از دالهای مرکزی و پربسامد منظومه فکری نجمدایه بهشمار میرود در آثار مختلف او کاویدیم. برای تبیین این مهم با روش تحلیلی اسنادی و دو رویکرد بینامتنی و قرائت متنی سعی کردیم ابتدا به تبارشناسی لغوی و اصطلاحی آن در فرهنگهای لغت تکزبانه و دوزبانه و عهدین و قرآن و حدیث بپردازیم تا نشان دهیم هر منظومۀ فکری پایههای خود را بر پایه باورها و یافتههای پیش از خود بنا میکند و در ائتلاف با فرهنگهای پیش از خود تکوین مییابد. در پایان به این نتیجه رسیدیم نجمدایه که خود از محدثان مبرز زمان خویش بوده صبر را از مقامات رسولالله(ص) دانسته است و از سه منظر صبر بر طاعت، صبر در معصیت و صبر در مصیبت بدان نگریسته و آن را ادامه زهدی دانسته که درنهایت منجر به رضای الهی میگردد. درنهایت به این نتیجه رسیدیم که نگرش دینمدارانه صوفیانه نجمدایه که نشانگر بعد دانشمندی اوست با بهرهمندی از بینشمندی که زائیده استراتژی تأویلگرایی وی است توانسته تفسیر و برداشت نوینی از این دال مرکزی گفتمانهای شریعتی و زهدی و طریقتی ارائه دهد و به تعبیری آن را از آن خود کند.
similar resources
جایگاه فطرت در منظومۀ معرفتی حکیم شاهآبادی
چکیده: آیتالله میرزا محمدعلی شاهآبادی از بنیانگذاران نظریه فطرت در قرن اخیر بهشمار میرود. رهیافت شاهآبادی به نظریۀ فطرت، دروندینی و احیانا آمیخته با رویکرد ذوقی و عرفانی است. درعینحال بیشتر نظریهپردازیهای وی از پشتوانۀ فلسفی و عقلانی برخوردار است. اثبات اصول اساسی مذهب (اثبات واجب، نبوت و امامت عامه و معاد) براساس مقتضیات فطرت از طرق متعدد، استناد به مقتضیات فطرت در برخی مباحث فلسفی ...
full textعرفان و تصوف در منظومۀ فکری علامه مجلسی
چکیده: عرفان اسلامی برخلاف دیگر شاخههای علوم اسلامی، تنها درمیان قشر اندیشمند و عالم باقی نماند و با مخاطب قرار دادن عموم مردم، جریانی باعنوان تصوف را در جامعۀ اسلامی ایجاد کرد. بحث بر سر شرعی بودن یا نبودن عرفان اسلامی، عالمان متشرع را در دو گروه مخالفان و موافقان عرفان نظری قرار داد. در دورۀ صفوی اندیشههای ضد تصوف در آثار عالمان متشرع و فقیهان، بیشتر نمایان میشد که با انگیزههای مذهبی و ر...
full textمشرب عرفانی نجم دایه و اصطلاحات و تعابیر عرفانی در نثر او
موضوع این پژوهش " بررسی اندیشه عرفانی نجم رازی" عارف قرن هفتم می باشد. از آنجایی که تصوف پس از او از شیوه های مختلف عرفانی او بهره جسته است تأثیر اندیشه این عارف بزرگ در برخی از آثار بعد از او قابل ملاحظه است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف و تحلیل آثار نجم رازی به بررسی اندیشه او پرداخته شود. این تألیف شامل دو بخش می باشد. بخش اول به بررسی جهان بینی نجم رازی در حول دو محور ح...
15 صفحه اولجایگاه شک در تأسیس نظام فکری دکارت
"دکارت" بهرغم اینکه در روزگار خود و حتی بعدها متهم به شکاکیت بود اصلاً شکاک نبود؛ بلکه او شک را همچون وسیلهای برای غایتی بهکار میبرد. او هرکجا از فلسفه و مابعدالطبیعة حقیقی سخن میگوید مخاطب را به پاکسازی ذهن از هرچه که میشود کمترین تردیدی در آن کرد، فرا میخواند. آنچه باید به آن توجه داشته باشیم این است که شک و شکاکیت تنها تا مرحلهای کارآیی دارد که ما بهکمک آن به مبنای مستحکمی برسیم و ...
full textجایگاه مطالعات اخلاقی در نظام مالکیت فکری
اخلاق در نظام مالکیت فکری در دو سطح، اثرگذار است. در سطح فلسفی و فراحقوقی که به توجیه اخلاقی مجموعه نظام مالکیت فکری پرداخته و به پاسخ این پرسش میپردازد که منشأ مشروعیت هر یک از نهادهای مالکیت فکری چیست؟ در این رابطه میتوان بر اساس سه رویکررد اقتصادی، اقتصادی ـ اخلاقی و رویکرد اخلاقی، مسئله را تحلیل کرد. همچنین در سطح حقوقی و سیری در قوانین این حوزه مشخص میشود، اخلاق در مصادیق قابل حمایت نیز...
full textجایگاه اخلاق در نظام فکری دکارت
چکیده دکارت در گفتار در روش آشکارا اعلام میدارد که فلسفهای که او قصد پیافکندن آن را دارد ما را «ارباب و مالک طبیعت» میسازد، اما در انفعالات نفس بهرهی اصلی حکمت را در این میداند که به ما بیاموزد تا «ارباب انفعالات خویش» باشیم. آنچه از فلسفهی دکارت میدانیم بیشتر مربوط است به سخن نخست او در گفتار در روش و پیامدهایی که بر اثر چنین نگاهی به فلسفه بهبار آمده است. اما دربارهی جایگاه اخ...
full textMy Resources
Journal title
volume 0 issue 18
pages 2- 28
publication date 2018-10
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023